MEDYADAN

Bir röportajımdan alıntı;

1-) Bize kısaca Bonsai’nin ne olduğundan, tarihi ve kısaca yapımı hakkında bilgi verebilir misiniz?
Bonsai Japonca bir kelimedir. ‘bon’ tabak, ‘sai’ ağaç anlamındadır. Amaç uzakta yaşlı bir ağaç yada orman görseli elde etmektir. Ağaç ve saksı uyumu çok önemlidir. Canlı materyalle yapılan bir sanat dalıdır. Bonsai’ye arzu edilen şekil verilirken özel yöntem ve araçlar      ( makas, tel) kullanılır. Ağaçlara doğada rastlanan bazı şekiller verilmeye çalışılır. Bu şekiller zamanla bonsai stillerini oluşturmuştur. Sık uygulanan stiller dik, kıvrımlı, şelale  ve orman tarzıdır.

Bonsai sanatı ilk olarak 2000 yıl kadar önce Çin’de yapılmaya başlanmıştır. Sonraki yüzyıllarda Budist rahipler tarafından Japonya’ya taşınmıştır. Cennetle dünya, doğa ile insan arasındaki uyumu ve dengeyi temsil eden bonsai uzakdoğu kültüründe önemli bir yere sahiptir. İyi bir bonsainin ortaya çıkması uzun bir zaman ve emek gerektirdiği için bonsai ve bonsai ustaları büyük saygı görürler. 19. yüzyılda Paris dünya fuarı sırasında ilk defa batı dünyasına tanıtılan bonsai günümüzde tüm dünyada yaygın bir meraklı kitlesine sahiptir. Ülkemizde de yetersizde olsa bonsai çalışmaları artmaktadır.

2-) Bonsai çeşitleri nelerdir? Her bitkiden Bonsai üretilebilir mi? Yoksa Bonsai’ye uygun bitkiler var mı?
 Odunsu gövdeye sahip tüm bitkilerden bonsai yapılabilir. Ancak başarı şansını arttırmak için tür seçimi yapmak gereklidir. Ardıç , çam, akçaağaç, açelya, fikus dünyada bonsaisi yapılan başlıca ağaç türleridir.

3-) Birçok insan çok beğenmesine rağmen Bonsai almak için tereddüt ediyor. Bonsai bakımı zor mudur? Nasıl olmalıdır? Bonsai nasıl ortamda korunur? Dış mekanda Bonsai kullanılabilir mi? Yaz ve kış aylarında yerlerinin değiştirilmesi gerekir mi?
Bonsai bakımı zannedildiği gibi zor değildir. Öncelikle ağacımızın konulacağı yeri seçmeliyiz. Tropikal türler ( fikus) iç mekanda bakılabilir. Bu türleri ülkemiz iklim şartlarında kışın dışarı çıkarmamak gerekir. Ülkemiz iklim kuşağına ait bonsai türleri ( çam, akçaağaç, ateş dikeni vb.) dış mekanda bakılmalıdır. (duruma göre havadar geniş aydınlık bir içi ortamda da bakılabilir). Bonsai aydınlık, havadar olan ve doğrudan güneş ışığı almayan bir yere konulmalı. Zorunlu olmadıkça ağaçların yeri değiştirilmemelidir.

Yine hayati bir nokta ağacın sulanmasıdır. Sulama zamana bağlanmamalı. Toprak nemini kaybetmeye başladığında sulama yapılmalı. Bu durum gözle veya elle toprağın yüzeyinden tespit edilebilir. Sulama ise iki aşamada yapılmalı. Birinci aşamada toprağın tüm yüzeyi yavaşça ıslatılmalı. Yaklaşık 5 dakika beklenerek toprağın bu suyu iyice emmesi sağlanır. Ardından yine yavaşça toprağın tüm hacmi ıslanacak şekilde sulama yapılır.

Bu iki hayati nokta uygulanarak birkaç yıl ciddi bir sorun olmadan bonsaiye bakılabilir. Zaten birkaç yıl bakılabildikten sonra da artık bakım konusunda birşeyler öğrenilmiş demektir ve uzun yıllar sıkıntı olmadan bakabilirsiniz. Gübreleme, toprak değişimi, ilaçlama, şekil verme gibi konularda ise araştırma yapılmalı ve konuyu bilen kişilerden destek alınmalıdır.

4-) Bir Bonsai ne kadar süre canlılığını korur?
Bonsai yani tabaktaki ağaç, bakımı doğru yapıldığı takdirde doğadaki benzerleri kadar yaşayabilir. Örneğin; bugün Amerikan Ulusal Bonsai ve Penjing Müzesi’nde bulunan ve Hiroşima’ya atılan atom bombasından sağ kurtulan beyaz çam (Yamaki Pine) 1626 yılından beri saksıda bakım görmektedir.

5-) Bonsai bitkisi seçilirken nelere dikkat etmeli?
İlk defa bonsai yapacak kişiler olumsuz şartlara dayanıklı türlerle başlamalıdır. İbreli bitkilerde ardıç, yapraklı türlerde ise ateş dikeni başlangıç için uygun türlerdir. Ağaç seçilirken belirgin bir gövdesi olmasına, her yöne uzanan çok sayıda dalı olmasına dikkat edersek ilk aşamada kısa sürede tatmin edici sonuçlar elde edebiliriz. Yavaş büyüyen ve küçük yapraklı ağaç ve çalı türleri daha iyi sonuç verir. İlerleyen zamanlarda ise hedeflediğimiz bonsaiye özel ağaç seçimi yapabiliriz.